In 1981 werd Motörhead de eerste groep van deze beweging die de nummer 1 bereikte op de Britse lijst met No Sleep ’til Hammersmith. Vervolgens bereikte Iron Maiden in 1983 hetzelfde met het album The Number of the Beast. Andere groepen, zoals Diamond Head of Venom, hadden weliswaar minder succes, maar hadden later een aanzienlijke invloed op de ontwikkeling van heavy metal.
Met het ontwaken van de nieuwe stroom Britse heavy metal zag heavy metal zijn populariteit toenemen in de vroege jaren 80. Veel artiesten profiteerden van de berichtgeving van MTV in 1981 waar de uitgezonden videoclips zorgden voor veel verkoop. Videofragmenten voor het album Pyromania maakten van Def Leppard supersterren in de Verenigde Staten en Quiet Riot werd de eerste Amerikaanse heavy metal band die nummer één bereikte in de Billboard-hitlijst, met hun album Metal Health (1983).
De eerste generatie van heavy-groepen kwamen op de voorgrond. Deep Purple scheidde kort na het vertrek van Ritchie Blackmore en in 1975, samen met Ronnie James Dio vormden ze de Rainbow, en Led Zeppelin stopte in het jaar 1980 na de dood van John Bonham. In de concerten had Black Sabbath een openingsband voor de groep Los Angeles Van Halen. Eddie Van Halen werd geconsolideerd als een van de toonaangevende virtuoze gitaristen (zijn solo in het nummer ‘’Eruption’’ van het album Van Halen wordt als een mijlpaal beschouwd.
Een van de evenementen die de populariteit van heavy metal heeft doen groeien, was het 1983 US Festival in Californië met de ‘’Heavy Metal Day’’, met uitvoeringen van Ozzy Osbourne, Van Halen, Scorpions, Mötley Crüe, Judas Priest en anderen, het beste publiek van de drie dagen dat het evenement duurde werd verkregen. Tussen 1983 en 1984 vertegenwoordigde heavy metal tussen de 10 en 25 procent van de verkoop van alle schijven die in de VS werden verkocht. Vooral Ozzy Osbourne was in de jaren 80 erg populair op het gebied van muziek.
Een van de bands die verschillende doelgroepen verenigde was Guns N’ Roses, aan het eind van de jaren 80. Met de publicatie van de Appetite for Destruction (1987), hebben ze het rottend Sunset Strip systeem bijna zonder hulp jarenlang opgeladen en ondersteund.
In 1988 kwam Jane’s Addiction naar boven, deze band kwam uit dezelfde hardrock clubscene als L.A. met zijn debuutalbum Nothing’s Shocking. Rolling Stone Magazine beschreef ze als ‘’meer dan enige andere bestaande groep is Jane’s Addiction de echte opvolger van Led Zeppelin’’. Deze groep was een van de eerste die werd geïdentificeerd als alternatief metal, een trend die het komende decennium centraal zou staan.